Αυγουστίνος Ρεμούνδος: συνέντευξη στον Γιώργο Φερμελετζή
Ο Αυγουστίνος Ρεμούνδος είναι ηθοποιός και σκηνοθέτης. Γεννήθηκε στην Αθήνα. Αποφοίτησε από τη δραματική σχολή της Μ. Βογιατζή-Τράγκα τo 1995 και παρακολούθησε μαθήματα υποκριτικής και θεατρικής κίνησης για τέσσερα χρόνια με τη Νίκη Τριανταφυλλίδη. Είναι ιδρυτικό μέλος της εταιρείας θεατρικών παραγωγών «Μαντάμ Σαρδάμ», της κινηματογραφικής εταιρείας «Dekara Tsakisti Productions» και της θεατρικής ομάδας «Όνομα?». Ως ηθοποιός έχει παίξει σε περισσότερες από 50 παραστάσεις στο θέατρο και σε πολλές σειρές στην τηλεόραση. Έχει σκηνοθετήσει στο θέατρο τα έργα: Ο γιος μου Νικόλαος Μάντζαρος και Πόρτες της Χρύσας Σπηλιώτη, Lou Xsoun: Το ημερολόγιο ενός τρελού, Δουλειά με… χειροπέδες του Λάζαρου Μπίκα, Με κάρι και κύμινο του Rudra Alwar, Οι σιδεράδες του Μ. Νίκολιτς, Οι πρακτόρισσες του Γ. Καλαβριανού, Ο Κανίβαλος, η ανείπωτη ιστορία ενός οικονομικού δολοφόνου και Μήδεια του Δ. Ζουγκού, Οι συνένοχοι του Γκαίτε. Τρία σενάριά του έχουν γίνει ταινίες που έχουν διακριθεί σε διεθνή φεστιβάλ. Το 2008 στο 49ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης προτάθηκε για το βραβείο Α' Ανδρικού ρόλου στην ταινία Carousel του Σ. Τσαρουχά και το 2003 στις «Νύχτες πρεμιέρας» πήρε το Α’ βραβείο ανδρικού ρόλου στην ταινία Το πουλί του Ν. Χάσκα. Η σκηνοθεσία του στο έργο Φωτιά και νερό της Χρύσας Σπηλιώτη, που παίζεται στο θέατρο Μικρό Γκλόρια, μας έδωσε την αφορμή για την ακόλουθη συνέντευξη.
Τι σας έκανε να ασχοληθείτε με το έργο Φωτιά και νερό της Χρύσας Σπηλιώτη;
Το έργο της Χρύσας Σπηλιώτη σήμερα είναι επίκαιρο όσο ποτέ άλλοτε. Τα σύνορα παγκοσμίως αλλάζουν και οι πόλεμοι εναντίων αμάχων και αθώων είναι τα καθημερινά πρωτοσέλιδα των εφημερίδων. Το Φωτιά και νερό, με κύριο άξονα τις σχέσεις Ανατολής και Δύσης, θίγει σύγχρονα ζητήματα, που μας απασχολούν. Η ιστορία, η πολιτική, η γεωγραφία, αλλά και οι παραδόσεις, τα θέματα της πίστης και τα παραμύθια των λαών είναι τα εργαλεία που χρησιμοποιεί η συγγραφέας, για να φτιάξει ένα έργο βαθιά υπαρξιακό.
Η Χρύσα Σπηλιώτη είχε γράψει αυτό το έργο όχι για τη διαφορετικότητα, αλλά για την ομοιότητα. Μιλάει μεταξύ άλλων για τη μετανάστευση και το χάσμα Ανατολής-Δύσης. Πόσο δύσκολο ήταν για εσάς να το αποδώσετε αυτό σκηνοθετικά;
Ήταν δύσκολο. Το Φωτιά και νερό είναι αποτέλεσμα μεγάλης έρευνας και μελέτης. Έπρεπε να συμβουλευτώ ανθρώπους που ξέρουν πολύ καλά την κουλτούρα της Ανατολής. Να έρθω σε επαφή με Άραβες και Πέρσες. Να βάλω τους ηθοποιούς στη διαδικασία να μάθουν στοιχειώδη αραβικά και ιρανικά. Προσπάθησα να καταλάβω και να μάθω τον πολιτισμό της Ανατολής, για να δώσω στον θεατή σε μιάμιση ώρα το μέγεθος του αραβικού πολιτισμού και τις αξίες της Περσίας. Κι όταν τελειώσει η παράσταση, να σκεφτεί πάνω σε πράγματα που λέχθηκαν ή έγιναν κατά τη διάρκεια του έργου και να διακρίνει τις ομοιότητες στις κουλτούρες μας. Η ευθύνη της σκηνοθεσίας ήταν μεγάλη, γιατί η ισορροπία σε όλο το εγχείρημα ήταν δύσκολη.
Οι τρεις ήρωες του έργου είναι μέλη του πολυφυλετικού μωσαϊκού κάθε ευρωπαϊκής πρωτεύουσας. Είμαστε εμείς και οι γείτονές μας.
Ο Δημήτρης Γεωργαλάς, ο Στέλιος Καλαθάς και η Έλενα Τυρέα υποδύονται τους τρεις χαρακτήρες του έργου. Ποιο είναι το κοινό στοιχείο που τους ενώνει;
Ο Δημήτρης Γεωργαλάς είναι ο Σαΐντ, δάσκαλος από το Ιράκ, άνεργος τώρα, που αναγκάζεται να μεταναστεύσει στην Ευρώπη ύστερα από ένα προσωπικό, τραγικό συμβάν. Η Έλενα Τυρέα είναι η Ιρανή νοσοκόμα Χαγιάτ, που και αυτή, μη έχοντας άλλη επιλογή, έφυγε παράνομα από τη χώρα της, γιατί καταδικάστηκε άδικα σε θάνατο, όπως χιλιάδες άλλες γυναίκες της Περσίας. Ο Σαΐντ δεν μπορεί να προσαρμοστεί σε αυτή την πόλη, που δυσκολεύεται να τους δεχτεί. Η Χαγιάτ, αντίθετα, έχει βρει δουλειά στο αντικείμενό της και συντηρεί το σπίτι τους. Παρά όμως τις πολιτισμικές και πολιτικές τους διαφορές, συγκατοικούν και έχουν ισορροπήσει σε μια κοινή αποδοχή της διαφορετικότητάς τους. Μέχρι να εισβάλει στον χώρο τους το τρίτο πρόσωπο. Ο «Ξένος» Στέλιος Καλαθάς, που μπαίνει άθελά του στο σπίτι τους. Είναι ένας τυπικός Ευρωπαίος, ανικανοποίητος από τη δουλειά του, την οικογένειά του, την ερωτική του ζωή, γεμάτος υπαρξιακά προβλήματα. Στον Ξένο, ο Σαΐντ προβάλλει όλη την αδικία που έχει υποστεί ο ίδιος, η χώρα του και γενικότερα η Ανατολή. Τον κρατάει όμηρο μια εβδομάδα, για να του διδάξει, με το ζόρι, σκάκι και αραβική ιστορία. Θέλει να του αποδείξει πόσο σημαντικός είναι ο αραβικός πολιτισμός. Και οι τρεις ήρωες του έργου είναι μέλη του πολυφυλετικού μωσαϊκού κάθε ευρωπαϊκής πρωτεύουσας. Είμαστε εμείς και οι γείτονές μας. Οι ζωές τους είναι οι όψεις της σύγχρονης ιστορικής πραγματικότητας. Τα χιλιάδες θύματα πολέμου, οι μετακινήσεις πληθυσμών, τα καραβάνια των προσφύγων συνυπάρχουν με τα υπαρξιακά μας, τα θέματα πίστης, τη θέση της γυναίκας σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία κ.λπ. Στο Φωτιά και νερό αναδεικνύεται η μοναχικότητα των ανθρώπων, το πόσο εγκλωβισμένοι νιώθουν, όταν αποχωρίζονται βίαια τον προηγούμενο τρόπο ζωής τους, αλλά και το κόλλημά τους στα στερεότυπα που έχουν διδαχτεί και αναπαράγουν.
Γιατί να έρθει να δει κάποιος αυτή την παράσταση;
Η παράσταση προκαλεί ερεθίσματα για συζήτηση. Το «δίκιο», το σωστό και το λάθος, αλλάζουν από σκηνή σε σκηνή. Ο θεατής, όποια πλευρά κι αν διαλέξει, θα προβληματιστεί και θέλω να πιστεύω ότι θα βγει απ’ την παράσταση πλουσιότερος. Αν γνωρίσουμε και κατανοήσουμε τους γείτονές μας και την κουλτούρα τους, θα ζήσουμε μαζί τους καλύτερα.
Τι έχετε κερδίσει από αυτούς τους ρόλους και με ποιον χαρακτήρα έχετε ταυτιστεί περισσότερο;
Ο ρόλος που με εκφράζει περισσότερο είναι η Περσίδα Χαγιάτ, γιατί αντιπροσωπεύει τη γυναίκα σήμερα, σε Ανατολή και Δύση. Σαφώς υπάρχουν διαφορές στη θέση της στην κοινωνία, αλλά ουσιαστικά δεν είναι ίση με τον άντρα πουθενά όπως θα έπρεπε. Σήμερα, στην Ευρώπη και στην Αμερική, οι περισσότερες ιδεολογικές συζητήσεις και μετατοπίσεις είναι γύρω από τον συντηρητισμό. Η ισλαμοφοβία έχει φτάσει σε πολύ ανησυχητικά επίπεδα. Αντί να κάνουμε βήματα προς τα μπρος γυρίζουμε πίσω, σε σκοτεινούς καιρούς. Παγιδευμένοι και οι τρεις ρόλοι στα παγιωμένα στερεότυπα με τα οποία έχουν μεγαλώσει, θίγουν τις διαφορές τους μέσα από σφοδρές συγκρούσεις, αδυνατώντας να ακούσουν ο ένας τον άλλον ουσιαστικά. Μελετώντας και παρατηρώντας τους ήρωες της παράστασης, νομίζω ότι έχω αναπτύξει περισσότερα επίπεδα ενσυναίσθησης. Μπήκα στη διαδικασία να δω την πλοκή από την οπτική γωνία όλων των χαρακτήρων του έργου και για άλλη μια φορά συνειδητοποίησα πόσο περιορισμένη αντίληψη έχω.
Μια ατάκα από το έργο που σας εκφράζει;
Όλη μας τη ζωή χτίζουμε μια ρουτίνα. Όταν χρειαστεί να αλλάξουμε κάτι ή να αποφασίσουμε για κάτι εκτός συνήθειας, φοβόμαστε ότι θα αλλάξει κι όλη η δομή της ζωής μας. Ο φόβος δεν μας δίνει την ευκαιρία να δημιουργήσουμε κάτι νέο, κάτι διαφορετικό. Η ατάκα του έργου που με εκφράζει είναι της Περσίδας Χαγιάτ, απ’ τις Χίλιες και μία νύχτες: «Άμα νικήσεις τον φόβο, θα κερδίσεις μια νέα ζωή...»
Ποια η δική σας σχέση με τη λογοτεχνία;
Διαβάζω σχεδόν τα πάντα. Πιο πολύ πεζογραφία, θέατρο και χρονογραφήματα. Λιγότερο ποίηση. Παρ’ όλα αυτά, θα χρησιμοποιήσω μια ρήση του Φερνάντο Πεσόα: «Η λογοτεχνία είναι ο πιο ευχάριστος τρόπος να αγνοείς τη ζωή».
Ποιο βιβλίο που έχετε διαβάσει πρόσφατα θα προτείνατε στους αναγνώστες μας;
Το Σκότωσε σαν τον Στίβεν Κινγκ του Δημήτρη Μαμαλούκα είναι μια καλή επιλογή, αν σου αρέσει το αστυνομικό μυθιστόρημα. Χθες τελείωσα το θεατρικό έργο Η σημαία των Αθηνών του Ανδρέα Κεντζού. Ένα πολύ ωραίο, ρεαλιστικό κείμενο με στοιχεία παραλόγου. Υπάρχουν όμως και αγαπημένα μου βιβλία από παλιά, όπως το Ελίζαμπεθ Κοστέλο του Τζ. Μ. Κούτσι, Η καρδιά του σκότους του Τζ. Κόνραντ, Η Πάπισσα Ιωάννα του Εμμανουήλ Ροΐδη, Το Άξιον Εστί του Οδυσσέα Ελύτη… σας παρακαλώ, σταματήστε με!
Περισσότερα για την παράσταση μπορείτε να δείτε εδώ.
