«“Ίσως οι μύθοι για μένα να είναι πιο ενδιαφέροντες από τη ζωή μου…” (Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες)» του Πέτρου Γκάτζια
Ένας ξυπόλυτος πιτσιρικάς τρέχει στους χωματόδρομους της Αρακατάκα, στην Κολομβία, στα χρόνια λίγο προτού ξεσπάσει ο δεύτερος μεγάλος πόλεμος. Τρέχει γιατί έμαθε ότι στα μέρη του έφτασαν οι τραγουδιστές με τα ακορντεόν, που παίζουν τα vallenato, τα παραδοσιακά τραγούδια. Είναι οι μέρες των φεστιβάλ και οι πλανόδιοι μουσικοί έχουν την τιμητική τους. Ταξιδεύουν από πόλη σε πόλη, από χωριό σε χωριό και τα τραγούδια τους είναι οι αφηγήσεις ιστοριών, γεγονότων που έγιναν κάπου αλλού. «Πλανόδιες εφημερίδες» τους αποκαλούν οι ντόπιοι για τα μπαγιάτικα νέα τους, που όμως είναι σημαντικά γι’ αυτές τις απομονωμένες περιοχές.
Ο πιτσιρικάς δεν ενδιαφέρεται να ακούσει τη μουσική –την οποία θα εκτιμήσει πολύ μεγαλύτερος– αλλά μαγεύεται από τις αφηγήσεις αυτών των ανθρώπων, από τα γεγονότα που μεταφέρουν από στόμα σε στόμα, την ιστορία και κατ’ επέκταση από τη ζωή στην περιφέρεια, έξω από το μικρό χωριό της Αρακατάκα. Αυτή ήταν και η μαγιά για τα βιβλία του και τα ρεπορτάζ του.
Πολλά χρόνια αργότερα, ο Μάρκες κάθεται σε μια ψάθινη πολυθρόνα στο λόμπι ξενοδοχείου στην Αβάνα, στην Κούβα. Είναι αρχές Μαΐου. Γέρνει προς τα πίσω το κεφάλι, απολαμβάνοντας το τσιγάρο και το ποτό του. Ντυμένος στα λινά. Λευκά. Δίπλα του, Ισπανοί δημοσιογράφοι προσπαθούν να τον κεντρίσουν για την Καραϊβική, για τα βιβλία, για τον έρωτα, για τις ιδέες του. Έχει πάρει το Νόμπελ λογοτεχνίας πριν από περίπου 12 χρόνια, αλλά μέσα του παραμένει ο ξυπόλυτος πιτσιρικάς των vallenato και ας έχουν όλοι διαβάσει το Φθινόπωρο του πατριάρχη, τα Εκατό χρόνια μοναξιά, τον Έρωτα στα χρόνια της χολέρας.
«Αληθεύει ότι με τα πρώτα χρήματα που κερδίσατε, πήγατε μια κρουαζιέρα στην Καραϊβική;»
«Θα ήταν πράγματι υπέροχο να συγκεντρώσει κανείς όλους τους μύθους για μένα – ίσως τελικά να είναι πιο ενδιαφέροντες από τη ζωή μου!»
«Μήπως επειδή εσείς ο ίδιος ενθαρρύνετε αυτούς τους μύθους;»
Ο Ισπανός δημοσιογράφος είχε μάλλον δίκιο. Γιατί ο Γκάμπο θυμήθηκε ξαφνικά πως όταν έγραφε το Φθινόπωρο του πατριάρχη ένιωσε πως είχε χάσει κάθε επαφή με την πραγματικότητα. Είχε ξεχάσει ακόμη και το χρώμα της θάλασσας, τη μυρωδιά της. Αποφάσισε λοιπόν να πάει μια κρουαζιέρα στην Καραϊβική για να επανέλθουν οι αισθήσεις του, ώστε να μπορέσει να συνεχίσει το γράψιμο – και τα κατάφερε.
Σε όλο το ταξίδι δεν κρατούσε σημειώσεις. Όλες τις εικόνες τις κουβαλούσε μέσα του. «Όταν επιστρέφω από κάποιο ταξίδι στην Ευρώπη, στην πρώτη στάση που κάνω στη Καραϊβική κατεβαίνω από το αεροπλάνο, παίρνω μια βαθιά ανάσα και είμαι ήδη ένας άλλος άνθρωπος». Έτσι απλά…
