Η συλλογή διηγημάτων Καύσεις  είναι το πρώτο βιβλίο του βραβευμένου Σέρβου συγγραφέα Σρτζαν Σρντιτς (Κίκιντα, 1977) που μεταφράζεται στα ελληνικά και κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Βακχικόν, σε μετάφραση της Μαριάννας Αβούρη. Με αφορμή την πρόσφατη αυτή κυκλοφορία, μιλήσαμε με τον συγγραφέα για τις «πολύ λεπτές εσωτερικές διαδικασίες ανάπτυξης ταυτότητας», τις Καύσεις.

Οι Καύσεις είναι το πρώτο σας βιβλίο που κυκλοφορεί στα ελληνικά. Πώς νιώθετε που έχετε την ευκαιρία να πείτε αυτές τις ιστορίες στους Έλληνες αναγνώστες;

Είμαι χαρούμενος, όπως πάντα όταν πρόκειται για μεταφράσεις και εκδόσεις στο εξωτερικό. Δεν είναι το πιο εύκολο πράγμα να μεταφράζεσαι με τον κατάλληλο τρόπο οπουδήποτε. Είμαι από τη Σερβία, μια μικρή χώρα, και δεν είμαι ο πιο εμπορικός και mainstream συγγραφέας στον κόσμο. Τώρα, λοιπόν, περιμένω κάθε είδους ανταπόκριση από τους Έλληνες αναγνώστες.

Γιατί «Καύσεις»;

Επειδή αφορούν τις πολύ λεπτές εσωτερικές διαδικασίες ανάπτυξης ταυτότητας, διαδικασίες που είναι παρόμοιες με εκείνες που βρίσκουμε στις πιο σκοτεινές βιομηχανίες ή στα ηφαίστεια. Κάτι αφόρητα έντονο και εξαιρετικά οδυνηρό ταυτόχρονα.

Στις ιστορίες που περιλαμβάνονται στο βιβλίο αντιμετωπίσατε το ζήτημα της ταυτότητας. Με ποιους τρόπους;

Στον τρόπο της καθιέρωσης πλαστών ταυτοτήτων καταρχήν. Γι’ αυτό χρησιμοποίησα το απόσπασμα του Βαγιέχο σχετικά με την αδυναμία μας να γνωριστούμε με οποιονδήποτε τρόπο. Έτσι ήταν και έτσι είναι. Εκτός από τον Ιησού Χριστό και τον Τζακ Κέρουακ, είμαστε όλοι ψεύτες, ξοδεύουμε τη ζωή μας σε μια μάταιη προσπάθεια να οικοδομήσουμε τις ψεύτικες ταυτότητές μας και να επιβιώσουμε. Κανείς δεν θα μας άντεχε όπως πραγματικά είμαστε.

«Ριζοσπαστικό», «ασυμβίβαστο» είναι μερικά σχόλια που έγιναν για το βιβλίο σας. Είναι κάτι που μπορείτε να δείτε ο ίδιος; Κάτι που το επιδιώξατε ενδεχομένως για να δείτε το θέμα με νέο τρόπο, πρωτοποριακό;

Ξέρω ποιος είμαι και βαριέμαι πολύ αυτό το γεγονός. Το μόνο που μ’ ενδιαφέρει είναι η γλώσσα. Είμαστε περιορισμένα όντα, δεν είμαστε ικανοί να λύσουμε τα προβλήματα που μας δημιουργεί η φύση μας. Η λογοτεχνία λοιπόν, σε ό,τι με αφορά, δεν είναι εδώ για τα θέματα, είναι για τον τρόπο που μιλάμε γι’ αυτά. Είναι αρκετά ριζοσπαστικό αυτό; Δεν είμαι αυτός που μπορεί να απαντήσει. Προτιμώ τον Σωκράτη.

Εκτός από τον Ιησού Χριστό και τον Τζακ Κέρουακ, είμαστε όλοι ψεύτες.

Πώς και πότε ξέρετε ότι μια ιστορία είναι δυνατή; Τη στιγμή που συλλαμβάνετε την ιδέα, ενώ την ξετυλίγετε στο χαρτί ή όταν την ολοκληρώνετε;

Ο επιμελητής μου ξέρει. Συνεργάζομαι με τον καλύτερο επιμελητή στη Σερβία και αυτός ελέγχει τα κείμενα που τελειώνω. Και δεν είναι εντελώς αστείο, έχουμε σχέση απόλυτης κατανόησης και τον ίδιο τρόπο κατανόησης της λογοτεχνίας. Απλώς ακολουθώ τις ιδέες μου και προσπαθώ να τις μεταφέρω με το πιο κατάλληλο γλωσσικό μοντέλο.

Έχετε αφιερώσει το δημιουργικό κομμάτι της ζωής και της δουλειάς σας στις λέξεις. Θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας πότε και πώς βρήκατε τον δρόμο σας προς τη συγγραφή;

Πολύ νωρίς, πολύ, πολύ νωρίς, αλλά δεν έμεινα ικανοποιημένος και κατάλαβα ότι δεν είμαι αρκετά καλός, οπότε αφιέρωσα τον χρόνο μου στο να μάθω. Και, πριν από περίπου 15 χρόνια, ήμουν πεπεισμένος ότι μπορώ να το κάνω και να μην ντρέπομαι γι’ αυτό που κάνω. Ορισμένοι άνθρωποι θεωρούν ότι πήρα μια αρκετά καλή απόφαση.

Μυθιστορήματα, διηγήματα, εκδόσεις και πολλές διακρίσεις. Τι σας κρατά σε δημιουργική κίνηση;

Η απάντηση είναι: Αυτό που ζω. Ζω ως συγγραφέας, εκδότης, δάσκαλος δημιουργικής γραφής, κριτικός, αρθρογράφος, δουλεύω με ταλαντούχα παιδιά γυμνασίου και δεν μπορώ να φανταστώ μια ζωή πιο διασκεδαστική από αυτή.

Υπάρχει κάτι σχετικά με τον τομέα, τη θέση ή τον ρόλο της λογοτεχνίας σήμερα που θα θέλατε να δείτε να αλλάζει;

Σχεδόν τα πάντα. Θα ήθελα να δω τη λογοτεχνία ως την αλληλεπίδραση μεταξύ του κειμένου και του ατόμου που το διαβάζει. Τίποτε άλλο. Χωρίς τις ανοησίες του μάρκετινγκ, χωρίς κοινωνικά δίκτυα, χωρίς την ιδέα ότι ο πολιτισμός θα πέθαινε χωρίς εμάς και τα βιβλία μας, απλώς ως μια καθαρή αλληλεπίδραση. Ευτυχώς, τίποτα δεν εξαρτάται από μένα.

Καύσεις
Σρτζαν Σρντιτς
μετάφραση: Μαριάννα Αβούρη
Εκδόσεις Βακχικόν
σ. 146
ISBN: 978-618-5733-85-8
Τιμή: 13,78€

Twitter