Οι άνθρωποι ερχόμαστε στη γη, και ύστερα από κάποιο χρονικό διάστημα, ορισμένο από τη μοίρα του καθένα μας, φεύγουμε. Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν, ότι δεν πεθαίνουμε, αλλά περνάμε από αυτόν τον κόσμο σ’ έναν άλλο, όπως τον παριστάνουν κυρίως οι θρησκείες των λαών.

Ο Βάλτερ Πούχνερ, καθηγητής Θεατρολογίας, αλλά και σημαντικός ποιητής, γράφει:

Ζούμε μέσα στον ύπνο των νεκρών.

Επιχειρεί έτσι να συγκεράσει τον θάνατο με τη ζωή, αναζητώντας, όπως λέει, την «πληρότητα»:

Πληρότητα ψυχική
το μάτι χαρά γεμίζει
το τοπίο μπαίνει στο στέρνο μου
κρατώ τη ζωή στις παλάμες
τέτοια ευχαρίστηση πονάει
το αίμα μου σε όνειρο τραγουδά
τέτοιο σώμα θεοί αξίζουν.

Είναι λοιπόν ο Πούχνερ από εκείνους που δεν λησμονούν τους νεκρούς τους. Τονίζει:

Στο βάθος είναι πάντα οι νεκροί.
Σαν τα δέντρα στο δάσος, όρθιοι
σκιεροί και σιωπηλοί, σοβαροί
με τις ρίζες στου χρόνου το χώμα.

Στίχοι παρηγορητικοί, γι’ αυτούς που έχουν ενδόμυχα ειλικρινή λύπη για τους νεκρούς τους.

Γεννημένος ο Πούχνερ στη Βιέννη της Αυστρίας, στα τριάντα περίπου χρόνια του ήρθε στην Ελλάδα. Παντρεμένος με Ελληνίδα, έγινε και αυτός Έλληνας υπήκοος, εγκαταστάθηκε εδώ έκτοτε. Τον γοήτευσε το ελληνικό τοπίο. Τον ήλιο της Ελλάδας (κάθε λαός έχει τον ήλιο του) τον λάτρεψε σαν θεό. Το πρώτο ποιητικό βιβλίο του είταν αφιερωμένο στον ήλιο του. Λέει:

Σηκώθηκε ο ήλιος
από την κλίνη της νυχτιάς
κυβέρνηση το καλοκαίρι
ο χειμώνας παραμύθι.

Στίχοι παρηγορητικοί, γι’ αυτούς που έχουν ενδόμυχα ειλικρινή λύπη για τους νεκρούς τους.

Διαχέεται ο ήλιος στην ποίησή του· ακόμα και σε καιρό θανάτου, είναι πάντα παρών.

Κλειστά τα μάτια με το χώμα
με άδεια πνοή ανοιχτό το στόμα
δίχως σάρκα λευκή ψυχή και σώμα
βλέπουν το φως του άπειρου μέσα τους.
Κάτω στη γη θαμμένος υπάρχει ήλιος
που τρέφει όλες τις ρίζες με ζωή
οδηγεί τα νερά σε πηγές και πηγάδια
κρατάει το ζεστό φλοιό του πλανήτη
ο ήλιος των νεκρών βλέπει όλο το μέλλον.

Οι φωνές των νεκρών δεν ακούγονται, μεταξύ τους, δεν βλέπονται. Είναι όμως ριζωμένοι στη μνήμη των συγγενών και των φίλων, που ειλικρινά τους αγάπησαν και τους πονούν ακόμα. Συμπορεύονται έτσι, νεκροί και ζωντανοί, προς το αναπόφευκτο τέλος.

Κλείνω το μικρό τούτο σημείωμα με τον στίχο (του Πούχνερ):

Η βεβαιότητα του ήλιου παιχνίδι κάνει τη ζωή.

Η λέξη «παιχνίδι» ωστόσο (το ξέρει βέβαια ο Πούχνερ) έχει πολλές σημασίες.

Ο Μιχάλης Μερακλής είναι ομότιμος καθηγητής του πανεπιστημίου.

Άλλα κείμενα:

• «Κορονοϊός» του Μ. Γ. Μερακλή
• «Μετά το Πάσχα» του Μ. Γ. Μερακλή
• «Η πρόοδος» του Μ. Γ. Μερακλή
• «Μια τρυφερή σκηνή» του Μ. Γ. Μερακλή

Twitter